انقلاب کبیر فرانسه؛ موضوعی مناقشه برانگیز که این روزها کم تر پیش می آید جماعتی بر سر قضاوت بر آن به یک نتیجه و دیدگاه واحد برسند. از یک طرف آزادی، برابری و برادری (شعار مربوط به زمان انقلاب)، دموکراسی، حق شهروندی و ... کلماتی هستند که با این پدیده ی تاریخی گره خورده و تصویر روشنی به آن می بخشند. از طرف دیگر، تندروی های خون بار و ناکامی های بی شماری که به دنبال آن به وقوع پیوست، قضاوت را بر سر آن سخت می کنند، تا جایی که عده ای می گویند:
آن همه کشت و کشتارها و جوی های خونی که جاری گشت، آن همه اعدام ها و تل های بزرگی که از سرهای آدمیان به پا شد، همه و همه ثمره ی همان انقلابی ست که می ستایید! اگر قرار است نتیجه ی یک انقلاب این باشد، نخواستیم آقاجان، ارزانی خودتان! انقلاب مثل بازی با آتش است و ملت فرانسه در آن زمان شعور کافی برای بازی با این آتش را نداشت، گویی ذغال سرخ و شعله وری را ملعبه ی دست کودکان خردسال بکنی، معلوم است که چنین افتضاحی به بار خواهد آمد! به نظر ما باید جوری جامعه را تغییر داد که حتی خون از دماغ کسی ریخته نشود!
